Dit schrijnende verhaal over de deportatie in 1941 van 40.000 inwoners uit de Baltische staten wordt op een wel heel bijzondere manier verbeeld. Het is de camera die beweegt. Mannen, vrouwen, kinderen, voertuigen – ze staan aan de grond genageld. Een film om nooit te vergeten. Het is al meer dan drie jaar geleden dat IN THE CROSSWIND in Estland werd uitgebracht. Daarna toerde het opvallende debuut van de Estse regisseur Martti Helde langs vele filmfestivals, waar de film de ene na de andere prijs ontving. Nu is het buitengewone drama eindelijk ook hier te bekijken. Na het zien van deze zwart-witfilm begrijp je des te beter hoe het verleden het heden raakt en waarom Estland, Letland en Litouwen zo bang zijn om opnieuw door Rusland geannexeerd te worden. IN THE CROSSWIND is gebaseerd op het leven van Erna Tamm (Laura Peterson). Zij was één van de slachtoffers van de etnische zuiveringen in Estland – door Stalin verordonneerd. Vanuit het Siberische werkkamp waar zij met haar dochtertje Eliide terechtkwam schreef ze brieven naar haar man Heldur, in de hoop dat die hem – waar dan ook in Siberië – zouden bereiken. Deze brieven, in ingetogen voice-over voorgelezen, begeleiden de tableaux vivants die het dagelijkse leven en de verschrikkingen tijdens de reis en in het kamp verbeelden. De voortdurend bewegende camera glijdt in- en uitzoomend langs en om stilstaande personages. Het werkt vervreemdend. Tegelijkertijd is het effect dramatisch, ook door de uitgekiende soundtrack. Alleen aan het begin en eind van de film, wanneer Erna weer in vrijheid leeft, acteren de personages. ‘Maar wat is vrijheid waard als je eenzaam bent’, moet Erna vaststellen wanneer ze jaren na de oorlog terugkeert naar haar geboorteland.
cast
Laura Peterson, Tarmo Song, Mirt Preegel
duur
90 min.